Werkelijk Onwerkelijk

Mijn leven is niet echt gelopen zoals ik in het verleden dacht dat mijn toekomst zou gaan worden. Het maken van plannen, dromen en het uitstippelen van mijn toekomst heeft een andere wending gekregen dan dat ik als klein jongetje dacht. Als scholier van de middelbare school word je al gedwongen om keuzes te maken. Ik scheen redelijk goed te kunnen leren en heb dan ook zonder echt grote problemen mijn VWO afgerond. Dan wordt de tijd om te kiezen wat je nu echt wilt gaan worden, wat voor werk je veertig jaar lang wilt gaan doen en daar kies je dus een opleiding voor uit.

Met al mijn jeugdige enthousiasme koos ik ervoor om psychologie te gaan studeren in Utrecht. Ik heb het altijd interessant gevonden wat er in de hoofden van mensen omgaat en wat voor problemen dat met zich mee kan brengen. Hulp verlenen aan mensen in moeilijk tijden door een luisterend oor te zijn, een nobel streven. Anderzijds koos ik voor die studie ook deels uit eigenbelang. Als je dat gestudeerd hebt, weet je hoe je zelf in elkaar zit en kun je je eigen problemen wel oplossen. Had ik dan problemen? Nou, afgezien van de ziekte van mijn moeder was er weinig tegenslag in mijn leven. Helaas ging die ziekte een steeds grotere rol spelen en zorgde het ervoor dat ik wel degelijk schade opliep.

Op een gegeven moment kom je terecht in een levenspatroon van somberheid, waar je nog maar moeilijk uit kunt breken. Ik woonde op dat moment op kamers in Utrecht en hoe uitbundig het studentenleven kan zijn, ik merkte er weinig van. Na twee jaar zat ik in zo’n diepe put dat ik me eenzaam op mijn kamer verschuilde. Doordeweeks zat ik te treuren over wat ik in het weekend thuis weer aantrof. Het weekend was steeds gereserveerd voor vrienden, voetballen en werken en dus kwam ik trouw elk weekend naar huis. Maar naast de leuke dingen, zag je ook van dichtbij hoe zwaar je moeder het had. Hoe knap het was, dat ze er steeds maar weer mee doorging. Hoe positief je in het leven staat of hoe goed je je zaakjes op orde hebt, elke week werd er met een moker op je goede bedoelingen ingeslagen.

Qua studie ging het helemaal niet slecht toen, ik haalde eigenlijk bijna alles en ik heb er toch twee jaar gezeten. Maar mijn wereldje werd steeds kleiner. Het leek wel alsof alle dagelijkse dingen niet meer belangrijk waren. Ik voelde me somber, treurig, eenzaam en hopeloos, terwijl ik juist behoefte had aan warmte, liefde en gezelschap. Mijn wereldje was een donkere grot waar af en toe een lichtflits naar binnen kwam. Ik had dat licht ontzettend hard nodig, maar ik zonderde me liever af. Je raakt in een cirkeltje van eenzaamheid en verdriet en die twee eigenschappen versterken elkaar alleen maar. Met mijn huisgenoten kreeg ik steeds minder contact en de laatste periode op school heb ik al dan niet moedwillig op de klippen laten lopen.

Ik was er volledig klaar mee, ik kon er niet meer tegen en ik wilde uit deze cirkel breken. Ik voelde me zo ontzettend slecht, maar was slim genoeg om te beseffen dat het zo niet verder kon. Ik ben gestopt met studeren en ben weer thuis gaan wonen. Twee jaar studeren, twee jaar van mijn leven, zonder enig tastbaar resultaat. De thuissituatie was niet echt rooskleurig, maar in gezelschap zijn van is nog altijd beter dan iets te moeten missen.

Het schooljaar zou weer bijna gaan beginnen en ik had mijn gevoelens wel weer onder controle. Ik had weer een doel in mijn leven, want ik was klaar voor een nieuwe stap. Ik was nog lang niet klaar met psychologie en besloot Geestelijke Gezondheidswetenschappen in Maastricht te gaan studeren. Weer op kamers, weer ver weg van huis en weer ging het gewoon goed met mijn studie. Aan mijn studeerhouding viel niets te verwijten, ik haalde eigenlijk bijna alles weer. Het eerste jaar ging verrassend goed en ik vermaakte me prima in mijn nieuwe leven. Maar na een tijdje werd de druk op mijn schouders eigenlijk weer te groot. Thuis ging het weer niet goed, wederom een verkeerde diagnose en langzaam kreeg het weer meer invloed in mijn leven. Van een altijd lachend persoon naar een afgezonderd iemand, een grote verandering.

Het gevoel wat je op zo’n moment hebt is moeilijk uit te leggen aan mensen die nooit in zo’n situatie zijn geweest. Ik sloot me af voor mijn vrienden, was bijna niet bereikbaar en er was nog maar weinig in mijn leven dat me echt vreugde kon brengen. Ik voelde me steeds eenzamer, terwijl ik bewust mijn telefoon in de hoek van de kamer gooide. Ik had behoefte aan gezelschap, maar deed de deur niet open als er werd aangebeld. Je wilt graag praten met de persoon die dichtbij is, maar je stoot die persoon af omdat je het al moeilijk genoeg hebt met jezelf. Het is een paradoxaal gevoel en je kunt er maar moeilijk uit ontsnappen. Het is onwerkelijk gevoel omdat je weet dat het niet goed is, maar je kunt er niets aan doen. De problemen lijken zich maar op te stapelen, de opgewekte optimist verandert in een sombere negativist. De echte wereld bestaat niet meer, je leeft langs alles heen en het hoeft allemaal niet meer zo nodig. Je leven is werkelijk onwerkelijk.

Op de universiteit ging het dan ook een beetje minder, het hoefde toch niet meer zo. Hoe graag je het ook wilde halen, de motivatie om iets te bereiken was eigenlijk gewoon weg. Tijdens een helder moment heb ik toen maar besloten om eens aan te kloppen bij iemand die er echt voor had gestudeerd. Via school kwam ik bij iemand terecht die mij classificeerde als een metapiekeraar. Iemand die zijn gedachten niet echt goed onder controle heeft, gaat lopen nadenken over het nadenken en dan op een negatieve conclusie uitkomt. Mijn gedachtegangen werden eens grondig geanalyseerd en er was een mogelijkheid tot beterschap.

Eigenwijs als ik was dacht ik dat ik dit wel zelf kon, dat ik die persoon niet nodig had omdat ik slim genoeg was om er zelf wat aan te doen. Ik meldde me af met een smoesje dat ik ziek was en verscheen vanaf die dag niet meer op de afspraken. Niet echt slim, maar goed, ik was niet echt in staat om te oordelen wat er wel en niet slim was op dat moment. Mijn wereldje werd steeds kleiner en donkerder, tot ik er helemaal niet meer tegen kon. Twee jaar gestudeerd in Maastricht en ik bezweek aan alles. Ik kon het niet meer opbrengen en ik had eigenlijk zwaar veel behoefte aan hulp.

Ik ging weer thuis wonen, maar van harte ging dat niet. Ik lag zo in de clinch met mezelf dat mijn ouders totaal geen grip op mij hadden. Ik wilde het liefst de hele dag nietsdoen, het maakte toch niet uit wat ik deed. Totale desinteresse in alles wat er maar om mij heen gebeurde. En dat terwijl ik het eigenlijk ontzettend fijn vond om weer thuis te zijn. Maar door mijn sombere buien kwam ik niet in contact mijn moeder en toen dat even zo doorging, werd het voor haar ook te veel. Ik wilde laten merken hoe moeilijk ik het had, maar door mijn gedrag stootte ik hen juist af. Ik bereikte het tegenovergestelde van wat ik nodig had en een thuissituatie waarin niet gepraat wordt, is niet echt bevorderlijk.

Mijn beste beslissing kwam toen ik besloot om te vertrekken. Ik moest weg hier, weg uit deze omgeving, weg van alle ellende. Met een mooi smoesje vertrok ik voor een half jaar naar Tenerife en ik denk dat dit het beste was dat me ooit kon overkomen. Geen last meer van dagelijkse beslommeringen en niet constant nadenken over hoe kut het is. Ik was dagelijks bezig met tien uur werken en dan moet je wel door met je leven. Ik kan het iedereen aanraden die het eventjes niet meer ziet zitten. Gewoon lekker vluchten en terugkomen als de tijd rijp is. Vluchtgedrag schijnt niet goed te zijn, voor mij was het de perfecte uitkomst van een onhebbelijke situatie.

Tijd voor een nieuw hoofdstuk in mijn leven. Bij thuiskomst was alles weer goed, ik was mentaal veel sterker dan een half jaar daarvoor en ik kon de wereld wel weer aan. Ik stelde mezelf een nieuw doel en dat werd mijn studie journalistiek. Ik heb meer dan eens gehoord dat mensen mij een eeuwige student vinden, allemaal leuk en aardig, maar het is meer uit noodzaak. Ik weet zeker dat ik het niveau wel aankan, ik heb gewoon wat pech in het verleden gehad. En je zult toch iets van een papiertje moeten hebben als je de arbeidsmarkt op wil.

Met die instelling begon ik aan de opleiding en het eerste jaar verliep vlekkeloos. Ik haalde bijna alles en het ging me goed af. Maar het tweede studiejaar sloeg het noodlot echt toe. Mama kon haar strijd niet meer volhouden en uiteindelijk moest ze het opgeven. Jarenlange strijd met maar 1 winnaar en helaas was zij dat niet. Haar lichaam kon niet meer aan wat haar geest wilde en uiteindelijk brak ze. Twee jaar studeren in Utrecht met een dramatisch einde, twee jaar studeren in Maastricht met dramatisch einde en nu weer twee jaar studeren in Tilburg. Een cyclus van twee jaar die me achtervolgde, waar ik zelf niet heel veel aan kon doen.

Wat maakte het nu anders dan? Ik weet niet, maar ik was mentaal veel sterker dan enkele jaren eerder. Ik kon veel beter met de situatie omgaan en dat heeft me zeker door enkele moeilijke tijden heen geholpen. Maar een ander belangrijk verschil is dat ik nu iemand naast me had. Iemand die zo dichtbij me was en me daardoor ontzettend veel heeft geholpen. Ik ben geen prater, ik wil het er niet over hebben, maar toch heb ik ontzettend veel behoefte aan steun. Aan iemand die mijn gevoelens erkent en weet hoe moeilijk ik het heb. Ik wil iemand naast me die me onvoorwaardelijk steunt, die er voor me is en die af en toe een klap op moet vangen. Ik weet dat dit heel erg veel gevraagd is en dat zo’n taak ontzettend moeilijk is.

Ik wil er namelijk nooit over praten, maar ik verwacht wel een luisterend oor en een ondersteunende schouder. Steun is voor mij veel meer dan praten alleen. Iemand steunen is aanwezig zijn, is luisteren, is assertief zijn als de ander het eventjes niet meer ziet zitten. Ik wil iemand die er voor me is en blijft, ongeacht hoe overhoop ik met mezelf lig. En na tien maanden mag ik op mijn blote knieën dankbaar zijn voor de persoon die er nu voor me is. Voor haar is het ontzettend moeilijk om zo te doen, er is namelijk geen protocol aanwezig met de juiste handelingen. Het is aftasten en proberen en zo goed mogelijk je best doen, zonder dat je weet of je het op de juiste manier doet.

Ik merk aan mezelf dat ik de laatste tijd weer val in oude gewoontes, de patronen van somberheid zijn weer iets meer zichtbaar. Mijn doelen zijn op dit moment niet zo belangrijk, te meer omdat ik denk dat ik het op school toch wel ga halen. Ik ben doorgegaan met mijn leven en dat ging me eigenlijk goed af, misschien wel te goed. Het lijkt nu namelijk alsof ik nu pas de ernst van de situatie echt in ga zien. De welbekende klap na het overlijden van iemand heb ik eigenlijk nooit gehad. In mijn ogen is zo’n klap altijd negatief, totdat iemand me vertelde dat die klap ook voor besef kon staan. Dat besef dat ik nu rustiger aan moet doen, dat komt steeds vaker eventjes om de hoek kijken.

Moet ik me zorgen gaan maken over weer een zwarte bladzijde in dit levenshoofdstuk? Ik denk het niet. Nee, ik weet wel zeker van niet. Ik besef dingen veel beter dan vroeger, ik heb iemand naast me in voor- en tegenspoed en ik heb dit schitterende medium om alles van me af te schrijven. Waarom ik dit verhaal schrijf? Om mijn problemen van vroeger te erkennen en te delen met iedereen. Ik heb het nooit echt zo duidelijk uitgelegd aan mensen en misschien is het dan wel goed dat ik het nu zo beschrijf. Maar ik schrijf dit verhaal nog meer, veel meer, als bedankje. Als bedankje voor alle steun die ik in de afgelopen tijd heb gehad. Naast jullie steun in mooie reacties, wil ik de persoon bedanken die naast me staat en met wie ik een team vorm. Een bedankje is eigenlijk nog te weinig eer omdat de impact van de steun veel groter is dan de betekenis van het bedankwoord. Met een verhaal als dit kan ik dat slechts een beetje beter vertalen. Een prater zal ik nooit worden, maar misschien dat ze door mijn schrijven beseft hoe belangrijk ze voor me is.