Twitter kan niet zonder humor én plagiaat

Je kunt het zien als ultieme eer of je ziet het als een poging tot jatten: iemand retweet jouw gemaakte grap, zonder jouw naam erbij te vermelden. Een schrijfster in Amerika vond het bloedirritant dat haar woordgrap werd overgenomen door andere Twittergebruikers en heeft de tweets laten verwijderen. Van een creatieve vrijbuitersplaats vol gebeuzel naar een digitale dwangbuis waar je moet oppassen wat je zegt of deelt. Wat is Twitter over een aantal jaren?Twitter is altijd een opmerkelijk sociaal medium geweest. Het is vluchtig, onpersoonlijker en de kracht zit vooral in de korte berichten van maximaal 140 tekens, waardoor de boodschappen kort en krachtig moeten zijn. Creativiteit is daarbij een pre om aandacht te trekken.

Tweets laten verwijderen

Die creativiteit levert natuurlijk veel mooie en grappige berichten op, maar de keerzijde is ook dat grappen vaak worden ‘geleend’. De Amerikaanse Olga Lexell had er schoon genoeg van dat haar grappen werden overgenomen door anderen en schakelde hulp in van Twitter zelf om de tweets te laten verwijderen. En met succes, want een aantal berichten is inderdaad verwijderd.Twitter zou Twitter niet zijn als het daarna niet flink escaleerde, op een positieve en creatieve manier. Talloze Twitteraars hebben de grap inmiddels ook gedeeld, zonder bronvermelding. Sommigen hebben er zelf wat creatiefs van gemaakt door de originele tekst net wat aan te passen.

saw someone spill their high end juice cleanse all over the sidewalk and now i don’t understand twitter’s copyright policy

— Melissa McFarlane (@melissamcfar) 27 juli 2015

 

Saw someone spill their high end juice cleanse all over the sidewalk & now I know I live in a douchey city that sells $7 juice cleanses.

— Crap Mouth (@crapmymouthsaid) 27 juli 2015

 

saw someone spill their high end juice cleanse all over the sidewalk and now I know Barbara Streisand is on my side

— Starchy (@starchy) 25 juli 2015

Olga heeft haar profiel inmiddels afgeschermd en haar bio-tekst is veranderd: “Writer who brought up a point about intellectual property. hoping to be chosen as @realdonaldtrump’s running mate in 2016.” Je zou kunnen stellen dat het ‘klagen’ heeft gewerkt als het gaat om het slagen van een grap. Ze gaf zelf aan bij The Verge dat ze regelmatig grappen deelt om te testen of ze werken. Misschien was het niet haar bedoeling om dat op deze manier te bereiken, ze is in ieder geval een stuk beroemder geworden door deze ene grap.

Auteursrechtelijk beschermen

De beslissing van Twitter om de gejatte berichten te verwijderen is overigens niet nieuw. In degebruiksvoorwaarden staat dat tweets auteursrechtelijk zijn beschermd op basis van de Digital Millennium Copyright Act. Het is wel voor het eerst dat er op basis van auteursrecht wordt ingegrepen. Of deze ontwikkeling wenselijk is, is een tweede. Natuurlijk is het goed dat er regelgeving bestaat die intellectueel eigendom beschermt, nochtans hoort dat, voor mijn gevoel, niet thuis op Twitter. Het is natuurlijk wel zo netjes om de auteur bij leentweets te vermelden, maar moet je als auteur ook gewoon niet rekening houden met het feit dat jouw informatie open is en gedeeld kan worden? En daarbij, als iemand de eerste keer wat op twitter zet, wil niet zeggen dat hij of zij ook de originele bedenker is. En wat als je per ongeluk dezelfde grap maakt als iemand anders, zonder dat je dat weet? Hoe langer je het gebruikt, hoe groter de kans op dubbele content, toch?

Een open digitale speelplaats

Veel vragen die het gebruik van Twitter moeilijk maken en dat is zonde. Voor veel mensen is Twitter namelijk een open digitale speelplaats waar alles wordt gedeeld en geroepen. Dat levert heel veel moois op: nieuws dat voorheen verborgen moest blijven, wordt bijvoorbeeld verspreid over de hele wereld. Informatie wordt beschikbaar gemaakt voor een grote groep en dat zorgt voor transparantie, echter maken ook heel veel mensen daar misbruik van. Grappen worden ‘gejat’, mensen worden digitaal gepest (trollen) en er wordt ook veel vuiligheid gedeeld. Twitter grijpt dus in om auteursrecht te beschermen, maar dat is niet het enige waarmee Twitter bezig is als het gaat om controle en censuur. Het bedrijf maakt bijvoorbeeld bekend dat het nu ook automatisch porno herkent en daar naar kan handelen. Eerdergaf de Twitter-directeur al toe dat het bedrijf te laks was geweest met trollen en deze Twitteraars wil aanpakken. Twitter heeft daarnaast beelden van de aanslag in Suruç in Turkije verwijderd, na een uitspraak van een Turkse rechtbank.

Censuur is gevaarlijk

Het lijkt wellicht een goede ontwikkeling, toch is censuur gevaarlijk omdat je niet weet waar het in de toekomst naartoe gaat. Het is daarnaast vechten tegen de bierkaai en behoorlijk naïef. Als mensen informatie niet via dit kanaal iets kunnen delen, doen ze het wel op een andere manier. De vrijheid van meningsuiting komt zo in gevaar en is helemaal niet de bedoeling in een moderne beschaving. Vrijheid van meningsuiting is veel belangrijker dan het blokkeren van ‘gejatte’ grappen. Mijn advies aan Olga: laat het gaan en geniet van iedere keer dat jouw grap wordt gebruikt. Wil je echt dat Twitter (lees: een bedrijf) censuur gaat toepassen en voor jou bepaalt wat je wel en niet mag zien? Ik wil liever zelf de keuze hebben om dezelfde grap meerdere keren te zien. Ook al is het een slechte of gestolen grap.

Dit verhaal is ook gepubliceerd op de blog van LEWIS.