Elf gouden tips voor een goed interview en een nog beter verhaal

Onleesbare aantekeningen, je opname blijkt gewist of je komt tijdens het schrijven tot de ontdekking dat je niet genoeg hebt doorgevraagd. Het komt regelmatig voor dat het uitwerken van een interview niet helemaal vlekkeloos verloopt, waardoor ook het verhaal niet helemaal naar verwachting is. En met een naderende deadline neemt de hartslag enorm toe. Klinkt die stress herkenbaar?

Als beginnende of onervaren interviewer komt het nogal eens voor dat je moeite hebt met het stellen van de juiste vragen en de vertaling naar een logisch en origineel verhaal. Tegelijkertijd luisteren, nadenken, opschrijven en doorvragen vergt ook veel energie, waardoor je af en toe de draad kwijt kunt raken. Gelukkig is deze vaardigheid te trainen en kun je jezelf constant blijven verbeteren. Niet getreurd als je dus even vastzit tijdens het interview of de uitwerking, want met enkele eenvoudige stappen kun je toch tot een mooi resultaat komen.

Dit zijn elf gouden tips voor (beginnende) interviewers om een beter interview te houden, zodat er uiteindelijk een goed verhaal van gemaakt kan worden.

1. Lees je goed in, verzamel voldoende informatie zodat je op de hoogte bent van het onderwerp: blogs, nieuws, eerdere artikelen. Wees de expert, al voordat je iemand interviewt of begint met schrijven.
2. Als je weet wat er al bekend is over het onderwerp (en wat je dus al zo kunt opschrijven), is het makkelijker te bepalen wat je nog nodig hebt om er een ‘bijzonder’ verhaal van te maken. Je wilt die extra stap zetten als auteur, door de lezer iets te bieden wat hij of zij nog niet kent of weet.
3. Stel alvast een lijst met vragen op die je zeker beantwoord wilt hebben tijdens het gesprek. Je hoeft de volgorde van dit lijstje niet te volgen tijdens het gesprek, maar zo weet je zeker dat je alles hebt. Beëindig het gesprek dus ook pas nadat je alles hebt gevraagd en je voldoende informatie hebt om te kunnen schrijven.
4. Neem het gesprek op, zodat je achteraf terug kunt luisteren als je aantekeningen niet toereikend zijn. Het helpt om in je aantekeningen de tijdsindicatie te zetten wanneer je iets interessants hoort, zodat je dat eenvoudig terug kunt zoeken. Bespaar jezelf tijd door alleen het broodnodige terug te luisteren en niet het hele gesprek. Niet iedereen heeft baat bij het opnemen, maar het kan wel dienen als stok achter de deur.
5. Probeer zo min mogelijk gesprekspartners tegenover je te hebben, want hoe meer mensen die aan het woord zijn, hoe onduidelijker het verhaal wordt. Twee gesprekskandidaten kan prima, maar met meer mensen wordt het lastig om de lijn van het gesprek vast te houden. En als je interviewkandidaat niet voldoende weet en hulptroepen nodig heeft, kun je jezelf ook afvragen of je hem of haar wel moet interviewen…
6. Vraag door als hij of zij wat interessants zegt. Juist door het stellen van extra vragen verlaat hij/zij het geijkte verhaaltje en kom je dieper qua inhoud. Dit maakt het interessanter voor jou en uiteindelijk voor de lezer. Er bestaan heus geen domme vragen, als je maar goed luistert naar het verhaal van de ander en daarop inspeelt. Stel dus voldoende waarom-vragen en vraag indien nodig of de geïnterviewde zijn of haar uitspraak nader aan je uitlegt. Denk daarbij als een journalist: die stelt ook regelmatig vragen als ‘Waaruit blijkt dat?’ of ‘Kun je daar een voorbeeld van geven?’.
7. Wees tijdens het interview niet bang om bij te sturen. Probeer bijvoorbeeld tijdens het interview samen een haakje te vinden, waar je het uiteindelijke verhaal aan ophangt. Dat kan betekenen dat het verhaal anders wordt dan je vooraf dacht, maar meestal krijg je hierdoor juist een betere invalshoek.
8. Lees je aantekeningen door voordat je gaat schrijven en bedenk alvast de globale richting van het verhaal: het bouwplan. Weet wat je invalshoek is en blijf bij die richting. Schrijf het verhaal in zo min mogelijk woorden op, maar wees zo volledig mogelijk in je informatievoorziening. Laat zien dat je het snapt, want als jij vragen hebt over het onderwerp, heeft de lezer die ook.
9. Laat de informatie even bezinken, maar schrijf het artikel zo snel mogelijk na je interview, zodat je alle informatie nog helder voor geest hebt. Juist de elementen die een verhaal ‘leuk’ maken, vergeet je vaak als eerste. Het is zonde om die informatie niet te gebruiken natuurlijk.
10. Het is nooit verkeerd om de gesprekspartner na het interview nogmaals te bellen als je wat informatie mist, om wat meer informatie te vragen. Daar wordt het verhaal uiteindelijk beter van: liever een keer extra bellen voor een goed verhaal dan niet bellen en een gat in je verhaal.
11. Laat je artikel tegenlezen door je collega(‘s) en stuur het dan door naar je gesprekspartner. Laat je niet afschrikken door de eventuele feedback, want alle partijen moeten tevreden zijn met de inhoud. Het is vaak een eer voor ze, maar ook ‘spannend’ dat ze worden geïnterviewd en dus willen ze dat het goed gebeurt. Houd daarbij overigens wel voor ogen dat jij de expert bent, zodat je niet constant van het kastje naar de muur wordt gestuurd.

In het begin is interviewen soms lastig of spannend, maar door het vaker te doen, word je er vanzelf beter in.  Kijk of luister bijvoorbeeld ook eens naar de experts op televisie of radio en let op de vragen die zij stellen. Hierdoor verbeter jij jezelf als communicatieprofessional, help je je klant aan een goed verhaal en voorzie je de lezer in zijn informatiebehoefte. Niet ieder interview zal meteen goed gaan, maar gelukkig zijn er altijd oplossingen (zoals de bovenstaande tips) om er toch nog een goed verhaal van te maken.